خواص تخمه آفتابگردان برای سلامتی؛ از درمان یبوست تا کنترل قند خون
به گزارش وبلاگ شماره 3443، 2 نوع آفتابگردان وجود دارد: یک نوع که تخمه آن را به عنوان تنقلات می خورید و نوع دیگر که معمولا برای روغن گیری کشت می گردد. بیشتر مردم ترجیح می دهند تخمه آفتابگردان را به صورت بوداده بخورند، چون طعم بهتری دارد. اما می توانید آن را به شکل خام هم مصرف کنید. در مقاله امروز خبرنگاران مگ درباره ی خواص تخمه آفتابگردان صحبت می کنیم. با ما تا انتهای این مطلب همراه باشید.
ارزش غذایی تخمه آفتابگردان
تخمه آفتابگردان دارای یک پوسته بیرونی سخت است. از آنجا که نمی توانید این پوسته را هضم کنید، باید آن را دور بریزید و فقط از مغز تخمه بهره ببرید. یک اونس (28 گرم) تخمه آفتابگردان بدون پوست مواد مغذی زیر را در اختیار بدن قرار می دهد:
انرژی و مواد مغذی | میزان |
انرژی | 165 کالری |
پروتئین | 5/48 گرم |
چربی | 14/1 گرم |
کربوهیدرات | 6/82 گرم |
فیبر | 3/15 گرم |
ویتامین E | 7/4 میلی گرم |
نیاسین (ویتامین B3) | 2 میلی گرم |
کلسیم | 19/8 میلی گرم |
منیزیم | 36/6 میلی گرم |
روی (زینک) | 1/5 میلی گرم |
سلنیوم | 22/5 میلی گرم |
آهن | 1/08 میلی گرم |
خاصیت تخمه آفتابگردان اغلب به مواد مغذی موجود در آن نسبت داده می گردد. تخمه آفتابگردان سرشار از ویتامین E، سلنیوم، اسید فنولیک و فلاونوئید است. این مواد مغذی آنتی اکسیدان های مهمی هستند که از سلول های بدن در برابر آسیب ناشی از رادیکال های آزاد محافظت می نمایند و خطر ابتلا به بیماری های مزمن را کاهش می دهند.
خواص تخمه آفتابگردان
گنجاندن تخمه آفتابگردان در رژیم غذایی می تواند فواید زیادی برای سلامتی داشته باشد، از جمله:
1. بهبود هضم و درمان یبوست
تخمه آفتابگردان به علت داشتن فیبر به حفظ سلامت دستگاه گوارش یاری می نماید و احتمال ابتلا به یبوست را کاهش می دهد. فیبر یک نوع کربوهیدرات است که دستگاه گوارش نمی تواند آن را هضم یا جذب کند. بنابراین، به صورت دست نخورده و همراه با مدفوع از بدن دفع می گردد.
2. کاهش التهاب و از بین بردن میکروب ها
التهاب کوتاه مدت یکی از واکنش های طبیعی سیستم ایمنی بدن است، اما التهاب مزمن یک عامل خطر برای بسیاری از بیماری ها محسوب می گردد. به عنوان مثال، احتمال ابتلا به بیماری قلبی و دیابت نوع 2 را افزایش می دهد.
در یک مطالعه که روی بیش از 6 هزار بزرگسال انجام شد، در افرادی که حداقل پنج بار در هفته از تخمه آفتابگردان و سایر دانه ها استفاده می کردند، در مقایسه با کسانی که این خوراکی ها را نمی خوردند، میزان التهاب 32 درصد پایین تر بود. به اعتقاد محققان، ویتامین E، فلاونوئیدها و سایر ترکیبات گیاهی که به وفور در تخمه آفتابگردان وجود دارند باعث کاهش التهاب می شوند.
از سوی دیگر، معین شده است که تخمه آفتابگردان خاصیت ضدقارچی و ضدباکتریایی دارد و به بهبود زخم یاری می نماید. این فواید به فنل ها، تانن ها و ساپونین های این ماده غذایی نسبت داده می شوند.
3. محافظت از سلامت قلب
فشار خون بالا خطر ابتلا به بیماری قلبی را افزایش می دهد و به حمله قلبی و سکته مغزی منجر می گردد. یکی از ترکیبات موجود در تخمه آفتابگردان باعث مهار آنزیم منقبض نماینده عروق خونی می گردد. درنتیجه، عروق شل می شوند و فشار خون کاهش می یابد.
منیزیم تخمه آفتابگردان هم در کاهش فشار خون نقش دارد. به علاوه، تخمه آفتابگردان سرشار از اسیدهای چرب غیراشباع به ویژه اسید لینولئیک است. بدن از اسید لینولئیک برای ساخت یک ترکیب هورمون مانند استفاده می نماید که باعث شل شدن عروق خونی می گردد و فشار خون را کاهش می دهد. این اسید چرب بعلاوه به کاهش کلسترول یاری می نماید.
در یک مطالعه سه هفته ای، در زنان مبتلا به دیابت نوع 2 که از یک رژیم غذایی متعادل پیروی می کردند و روزانه 30 گرم تخمه آفتابگردان می خوردند، فشار خون 5 درصد، کلسترول بد 9 درصد و تری گلیسیرید 12 درصد کاهش پیدا کرد. به علاوه، آنالیز 13 مطالعه مختلف نشان داد که اسید لینولئیک می تواند خطر ابتلا به بیماری قلبی را 15 درصد و احتمال مرگ ناشی از آن را 21 درصد کاهش دهد.
از سوی دیگر، تخمه آفتابگردان منبع غنی ویتامین E و کاروتنوئید (پیش ساز ویتامین A) است که هر 2 خاصیت آنتی اکسیدانی دارند و رادیکال های آزاد را از بین می برند. بدن نمی تواند این ترکیبات را بسازد، بنابراین آن ها را باید به وسیله رژیم غذایی به دست آورد. خوردن تخمه آفتابگردان راه مناسبی برای افزایش دریافت این مواد مغذی است.
4. کنترل قند خون
در بدن افراد مبتلا به دیابت موادی فراوری می گردد که به بدن صدمه می زنند. تخمه آفتابگردان حاوی ترکیباتی است که این مواد را مهار می نمایند. در یک مطالعه، در افرادی که رژیم غذایی سالم داشتند و روزانه 30 گرم تخمه آفتابگردان می خوردند، در مقایسه با کسانی که فقط از رژیم غذایی مناسب پیروی می کردند، قند خون ناشتا در عرض 6 ماه 10 درصد کاهش یافت. تاثیر تخمه آفتابگردان روی قند خون به اسید کلروژنیک موجود در آن نسبت داده می گردد.
تحقیقات نشان داده اند که افزودن تخمه آفتابگردان به غذاهایی مانند نان می تواند به کاهش تاثیر کربوهیدرات روی قند خون یاری کند. پروتئین و چربی این دانه سرعت تخلیه معده را کم می نمایند و باعث می شوند قند موجود در کربوهیدرات به تدریج وارد جریان خون گردد.
5. خواص تخمه آفتابگردان برای پوست و استخوان
تخمه آفتابگردان حاوی اسید چرب امگا 6 است که برای داشتن پوست سالم به آن احتیاج دارید. تحقیقات نشان می دهد که کمبود اسیدهای چرب ضروری روی عملکرد و ظاهر پوست تاثیر دارد. با در نظر گرفتن این موضوع، گنجاندن منابع اسیدهای چرب ضروری در رژیم غذایی می تواند به پیشگیری از بیماری های پوستی مانند درماتیت یاری کند و از تاثیر افزایش سن روی پوست بکاهد.
تخمه آفتابگردان بعلاوه حاوی زینک است، یک ماده معدنی ضروری که از سلامت پوست محافظت می نماید. علاوه بر این، میزان زیادی منیزیم، کلسیم و فسفر دارد که برای حفظ سلامت استخوان ها ضروری هستند.
6. خواص تخمه آفتابگردان برای لاغری
تحقیقات نشان داده اند که افزایش مصرف فیبر با کاهش خطر ابتلا به چاقی و دیابت نوع 2 مرتبط است. فیبر موجود در تخمه آفتابگردان به شما یاری می نماید که سریع تر سیر شوید و کمتر غذا بخورید (البته به شرطی که در مصرف تخمه زیاده روی نکنید).
عوارض زیاده روی در مصرف تخمه آفتابگردان
تخمه آفتابگردان برای سلامتی مفید است، اما گاهی اوقات ممکن است به دلایل زیر عوارضی هم داشته باشد:
1. کالری و نمک
اگرچه دانه آفتابگردان سرشار از مواد مغذی است، اما کالری نسبتا بالایی دارد. بیشتر کالری تخمه آفتابگردان از چربی تامین می گردد که بخش عمده آن از چربی های سالم تشکیل شده است.
علاوه بر این، معمولا برای بو دادن تخمه از میزان زیادی نمک (کلرید سدیم) استفاده می گردد که این می تواند فشار خون را بالا ببرد. در یک چهارم لیوان (30 گرم) تخمه آفتابگردان بیش از 2500 میلی گرم سدیم وجود دارد که معادل 108 درصد احتیاج بدن است. بنابراین، خواص تخمه آفتابگردان خام از تخمه آفتابگردان بوداده بیشتر است.
2. کادمیوم
گیاه آفتابگردان کادمیوم موجود در خاک را جذب می نماید و در مقایسه با سایر غذاها، کادمیوم بیشتری دارد. اگر برای مدت طولانی میزان زیادی کادمیوم دریافت کنید، این فلز سنگین به کلیه های شما آسیب می زند. بنابراین، بهتر است تخمه مصرفی خود را به حداکثر 30 گرم در روز محدود کنید.
3. نهفتگی مدفوع
چنانچه در مدت زمان کوتاه میزان زیادی تخمه بخورید، ممکن است به نهفتگی مدفوع دچار شوید. این عارضه که هم در بچه ها و هم در بزرگسالان اتفاق می افتد، به معنی گیر کردن مدفوع سفت و خشک در روده بزرگ است. خوردن پوسته تخمه احتمال نهفتگی مدفوع را افزایش می دهد، چون بدن نمی تواند آن را هضم کند.
نهفتگی مدفوع اجابت مزاج را غیرممکن می نماید و باعث یبوست می گردد. علاوه بر این، ممکن است به دل درد و حالت تهوع منجر گردد. برای درمان این مشکل، پزشک شما را بی هوش می نماید تا بتواند انسداد را برطرف کند.
4. آلرژی
آلرژی به تخمه آفتابگردان به ندرت اتفاق می افتد، اما مواردی از آن گزارش شده است. کسانی که به تخمه آفتابگردان حساسیت دارند، بعد از مصرف آن علائمی مانند آسم، تورم دهان، خارش دهان، بثورات پوستی، استفراغ و آنافیلاکسی را تجربه می نمایند. آلرژی به تخمه آفتابگردان در افرادی که به علت شغل خود در معرض گیاه یا دانه ی آفتابگردان قرار دارند، مانند کشاورزان، شایع تر است.
کره تخمه آفتابگردان هم می تواند به میزان دانه های آن آلرژی زا باشد. احتمال کمی وجود دارد که روغن آفتابگردان تصفیه شده حاوی پروتئین های آلرژی زا باشد. اما در موارد نادر، افراد بسیار حساس به این روغن واکنش نشان می دهند.
علاوه بر آلرژی غذایی، برخی از افراد با دست زدن به تخمه آفتابگردان دچار آلرژی می شوند و واکنش هایی مانند خارش و التهاب دست را تجربه می نمایند.
کلام پایانی
تخمه آفتابگردان یک میان وعده سالم و خوشمزه است که مواد مغذی ضروری و ترکیبات گیاهی مفید را در اختیار بدن قرار می دهد. این ماده غذایی پرخاصیت منبع خوب فیبر است و خاصیت ضدالتهابی و آنتی اکسیدانی دارد. به همین علت، احتمال ابتلا به بیماری های مزمن را کاهش می دهد و از سلامت پوست و استخوان ها محافظت می نماید. با این حال، پرکالری است و در صورت مصرف زیاد ممکن است به عوارض جانبی ناخواسته منجر گردد.
این مطلب صرفا جنبه آموزش و اطلاع رسانی دارد. پیش از استفاده از توصیه های این مطلب حتما با پزشک متخصص مشورت کنید. برای اطلاعات بیشتر بیانیه برطرف مسؤولیت وبلاگ شماره 3443 مگ را بخوانید.
منابع: healthline, medicalnewstoday, verywellfit
منبع: دیجیکالا مگ